Zeytin virüs ve virüs benzeri hastalıkları, yapraklarda şekil bozukluğu, iplik yapraklılık ve yaprak ucunun çatallaşması, meyvelerde şekil bozuk-luğu ve sürgün boylarında kısalma gibi belirtiler oluşturmaktadır (Resim 14). Ancak bu hastalıklar, belirti göstermeden de zeytinde bulunabilirler.
a) Arabis mozaic nepovirus (ArMV)
Polifag bir virüstür. Konukçusu olarak 28 familyaya ait 93 bitki türü bulunmaktadır. Xiphinema diversicaudatum isimli nematod, başlıca vektörüdür. Virüs tohumla da taşınır. Virüsün zeytindeki başlıca belirtisi bodurluktur. Birçok enfekteli bitkide gizli (latent) olarak kalır ve belirti göstermez. Hastalıktan korunmak için, virüsten ari sertifikalı üretim materyali kullanılmalı, yeni zeytinlikler vektör nematodların bulunmadığı yerlerde tesis edilmelidir.
b) Kiraz yaprak kıvırcıklık virüsü [Cherry leaf roll virus (CLRV)]
Zeytinlerde yapraklarda deformasyona neden olmaktadır. Genel-likle belirti göstermez. Xiphinema spp. isimli nematotlar vektörüdür. Çok sayıda konukçusu bulunmaktadır. Hastalıktan korunmak için virüsten ari üretim materyali kullanılmalıdır.
c) Hıyar mozaik virüsü (Cucumber mosaic cucumovirus )
Polifag bir virüstür. Yaprak bitleri ile taşınır. Ot tohumları da hastalığın yayılmasında büyük önem taşır. Zeytinlerde yaprak ve meyve-lerde deformasyonlara neden olur. Çoğu kez de belirti göstermez. Hasta-lıktan korunmak için temiz üretim materyali kullanılmalı, zeytinlikler yabancı otlardan temizlenmeli ve yaprak bitleri ile mücadele edilmelidir.
d) Çilek halka leke virüsü (Strawberry latent ringspot nepovirus)
Polifag bir virüstür. Virüs, Xiphinema diversicaudatum isimli nemetotla, mekanik inokulasyonla, vegetatif aşı ve tohum ile taşınır. Virüs, yapraklarda kıvrılma ve daralmaya, ağacın çalılaşmasına, ürünün azalmasına, meyve ve çekirdekte deformasyonlara neden olur. Bazen de belirti göstermez. Hastalıktan korunmak için virüsten ari üretim materyali kullanılmalı, vektör nematodun bulunduğu yerlerde yeni tesisler kurulmamalıdır.
e) Zeytin latent virüsü (Olive latent virus-1 (OLV-1)
Virüsle bulaşık zeytin ağaçları, belirti göstermezler. Virüs, mekanik inokulasyonla taşınır. Hastalıktan korunmak için temiz üretim materyali kullanılmalıdır.
Yazının Devamını Görebilmek İçin Burayı Tıklayınız...>>>