Tanımı ve Yaşayışı
• Kanatları çok dar, vücut ince uzun olup 5-6 mm kadardır. Antenler vücuttan daha uzundur. Ön kanatlar grimsi kahverengi, üzeri koyu kahverengi irili ufaklı noktalıdır.
• Olgun larva 8-10 mm uzunluğundadır. Baş, koyu kahverengidir. •Larvanın rengi patates yumrularıyla beslenenlerde vücut pembemsi beyaz, yapraklarıyla beslenenlerde yeşil, patlıcan yapraklarını yiyenlerde ise daha koyudur.
• Zararlı kışı ambar veya tarlada kalmış patatesler üzerinde larva ve pupa halinde geçirir. İlkbaharda ortalama sıcaklığın 15ºC’ye ulaşması ile (mart sonu-nisan başı) erginler çıkar ve yumurta bırakmaya başlar. •Kelebekler gece aktiftir. Zararlı yılda 3-8 döl verir.
Zarar Şekli
• Larvalar yumru içine girerek düzgün olmayan galeriler açar.
• Sert yüzeyli olan bu galerilerin içi beyaz renkte pisliklerle doludur.
• Galerilerin ağzında ise yumru üzerinde biriken siyah renkteki pislikler ile zararlının varlığı kolayca anlaşılır.
• Zarar görmüş yumrular bakteri ve funguslarla daha çabuk bulaşarak çürürler ve yemeklik olarak kullanılamayacak duruma gelebilir.
• Patates yumrusunda gözlerin zarar görmesi sonucunda, patateslerin tohumluk özellikleri de azalır veya kaybolur.
Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler
Zararlı Olduğu Bitkiler
• Patlıcangiller familyası bitkilerinin hemen hepsinde bulunur. En önemli konukçusu patatestir. Patatesin tarla ve ambar zararlısıdır. Patlıcan, tütün, domates ve biberde de görülmektedir.
• Patateste boğaz doldurma ve bakım işlemlerinin iyi yapılması gerekir.
• Hasat edilen patatesler tarla kenarında yığın yapılmadan depoya taşınmalı.
• Patates depolarındaki pencerelere kelebeklerin geçmeyeceği sıklıkta kafes tellerinin takılmasına, depoya bulaşık çuval ve malzemenin konulmamasına, boş depo temizliğine ve ilaçlamasına özen gösterilmesi gerekir.
• Zararlı 10ºC’nin altında gelişmediğinden, patatesler bu sıcaklığın altında emniyetle depolanabilir.
Kimyasal Mücadele
• Patatesin yeşil aksamında Patates güvesi zararına rastlanmadığından, tarla döneminde ilaçlama tavsiye edilmemektedir.
• Soğutma sistemli veya sıcaklığı 10ºC’nin altında olan depolarda zararlı bulunsa bile gelişememektedir.
• Bu şekildeki depolamanın yapılmadığı ve zararlının yoğun olduğu yerlerde depolamadan önce yumru ilaçlaması gerekebilir. Yumrular depoya alınmadan önce ayrıca boş depo ilaçlaması yapılmalıdır.
Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları (Ambarda)
|
Etkili madde adı ve oranı |
Formülasyonu |
Doz |
|
Son ilaçlama ile Hasat arasındaki süre (gün) |
|
|
|
Dekara |
100 l suya |
|
|
Pirimiphos-methyl, 500 g/l |
EC |
300 ml/100 m2’ye (Boş ambar ilaçlaması) |
|
- |
|
Malathion % 25 |
WP |
500 g/100 m2’ye (Boş
ambar ilaçlaması)
|
|
7 |
|
Malathion 190 g/l |
EC |
625 ml/100 m2’ye (Boş
ambar ilaçlaması)
|
|
7 |
Kaynak: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı