Tanımı ve Yaşayışı
• Dişiler 3-3.5 mm, erkekler 2 mm uzunlukta, yarım küre şeklinde ve koyu kahverenginde böceklerdir.
• Dalkıran erginleri kışı bulaşık dallardaki galeriler içinde ergin olarak geçirirler. Mart ayından itibaren hava sıcaklığı 18-20 oC’ye çıkınca 2-3 defa çıkış yaparlar. Bu dönemde çıkan erginler bir yıl önce, kışı bulaşık dallardaki galerilerde geçiren erginlerdir.
• Erginlerin asıl ve yoğun çıkışı haziran sonu ile ağustos ayının ilk haftası arasındaki yaklaşık 6 haftalık bir periyotta gerçekleşir.
Zarar Şekli
• Ergin dişiler fındık dallarının sürgün diplerinden 2 mm çapında yuvarlak delikler açarak giriş yaparlar. Böceğin giriş yaptığı yerde akıntılar oluşur ve dal üzerinde ağlama şeklinde lekeler meydana gelir.
• Dal içine giren böcek burada galeriler açarak yumurtalar bırakır ve bu şekilde neslini devam ettirir. Böcek tarafından açılan delik ve galeriler nedeniyle fındık dalları kurur veya kırılır. Bu şekilde mahsul veren dallar ortadan kalkar ve direkt olarak zarar yapmış olur.
Zararlı olduğu Bitkiler
• Karadeniz bölgesinde başta Fındık olmak üzere, sert ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçları ve ormanlarda bulunmaktadır.
Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler
• Fındık bahçelerinde gerekli bakım (gübreleme) ve budama işlemleri uygun şekilde yapılmalıdır.
• Bulaşık dallar kesilip erginler galerilerden dışarı çıkmadan önce en geç mart ayına kadar bahçeden uzaklaştırılmalı veya yakılmalıdır.
• Fındık bahçeleri tesis edilirken uygun yerler seçilmeli, taban suyu yüksek ve bitki besin elementlerince fakir olan topraklar tercih
edilmemelidir.
• Kültürel işlemler bütün komşu bahçelerle birlikte yapılmalıdır.
• Uygulayıcı teknik kuruluşların ve elemanların bu konu ile ilgili olarak üreticilere yeterli eğitimi vermeleri gerekir.
Biyoteknik Mücadele
• Biyoteknik mücadele, ruhsatlı Kırmızı kanatlı yapışkan tuzaklar kullanılarak yapılmalıdır.
• Bu tuzaklar populasyonun %80-85’nin çıkış yaptığı temmuz-ağustos aylarında bahçelere asılmalıdır.
• Dekara asılacak tuzak sayısı bulaşıklık durumuna göre ayarlanmalıdır. Bulaşıklığın % 70-80 olduğu bahçelerde dekara 6-8 tuzak, bulaşıklığın % 30-40 olduğu bahçelerde dekara 3-4 tuzak asılmalıdır.
• Sorunlu olan bahçelerde mücadele süresini azaltarak daha kısa sürede sonuç alabilmek için kitlesel yakalama metodu, kültürel mücadele ve kimyasal mücadele ile kombine edilmelidir.
• Biyoteknik mücadelenin geliştirilmesine yönelik çalışmalara devam edilmelidir. Bu çalışmalar Bakanlık, uygulayıcı kuruluşlar ve sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
• Kimyasal mücadele ergin çıkış zamanında yapılmalıdır.
• İlkbaharda (mart-nisan) çıkan erginlere karşı hava sıcaklığı 18-20 oC’ye ulaştığında ruhsatlı ilaçlardan birini kullanarak kimyasal mücadele yapılabilir. Ancak, ilkbaharda ergin çıkışları hava sıcaklına bağlı olarak ani çıkışlar şeklinde olduğu için bu dönemde kimyasal mücadelede arzulanan sonuçlar elde edilmeyebilir.
• İlk ergin çıkışlarını (temmuz-ağustos) belirleyebilmek için Kırmızı kanatlı yapışkan tuzaklar izleme amaçlı kullanılabilir. Çıkış zamanları belirlendikten sonra populasyonun %70-80’inin çıkış yaptığı dönemde (temmuz başı-ağustos ortası arasındaki 6-7 haftalık bir periyotta) kimyasal mücadele yapılmalıdır. Bu dönemde temmuz başında birincisi, temmuz ortasında ise ikincisi olmak üzere etki süresi iki hafta olan önerilmiş (ruhsatlı) ilaçlardan biriyle ilaçlama yapılmalıdır.
Kimyasal mücadelede sıvı ilaçlar ergin çıkış döneminde dalların üzerini kaplayacak şekilde uygulanmalıdır.
Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Etkili madde ve oranı Formulasyonu Doz Son ilaçlama ile hasat
100 l suya Dekara arasındaki süre (gün)
Omethoate 565 g/l SL 200 ml 21
Kırmızı renkli yapışkan
tuzak (%96 Etil alkol+%1 toulen) 1 ad/ha tuz.