Ebegümecigiller Malvaceoe familyasındandır. Anavatanı Afrika’dır. Dünyaya Araplar tarafından yayıldığı söylenir. Ülkemiz, hem yetiştiricilik hem de çeşit açısından dünyada oldukça öndedir. Bornova Bamyası, Balıkesir Bamyası, Amasya, Tokat ve iç Anadolu’da yaygın olan Amasya Bamyası, Marmara ve Ege Bölgelerinde yetiştirilen Sultani Bamya, ülkemizdeki yaygın bamya çeşitlerindendir.
Bamya Dikimi
- Sıcak iklim sebzesidir. Ortalama hava sıcaklığı 15-20 derece, toprak sıcaklığıysa en az 15 derece olunca tohumlarını ekebilirsiniz.
- Toprak isteği bakımından çok seçici değildir. Her tür toprakta rahatlıkla yetiştir. Toprak pH’ının 5-8 olması uygundur.
- Diğer sebzelerin yetişemediği, yer altı su seviyesi yüksek topraklarda da iyi gelişim gösterir. Olumsuz çevre şartlarına karşı dayanıklıdır.
- Aşırı toprak rutubetini sevmez.
- Toprağın kaymak bağlama özelliği bamya üretimi için sakıncalıdır. Killi topraklar, özellikle tohum çimlenme döneminde bu açıdan büyük sorunlara yol açar. Bu nedenle ilkbaharda bamya tohumlarının ekimi geç yapılmalıdır.
- Tohumlar çok derine ekilirse çimlenme ve fidenin toprak üzerine çıkması zorlaşır. Tohumlar, ekimden önce bir gün ıslak bez arasında tutulursa şişerek çimlenme teşvik edilebilir. Bu şekilde ekilen tohumlar toprak tavı da yeterliyse hızla çimlenerek iki hafta içinde toprak üzerine çıkarlar.
- Yağmurlama sulama, küllenme hastalığını tetiklediği için kesinlikle yapılmamalıdır.
- Bamya üretiminde özellikle ilk meyveler görüldükten sonra verilen su, bitkinin gelişimini olumlu yönde etkiler.
- Çiçeklenmesi türlerine göre farklılık gösterebilir. Tohum ekiminden itibaren ortalama 40-60 gün arası değişir,
- Gübreye çok fazla tepki göstermez. Özellikle Marmara Bölgesi’ndeki kıraç arazilerde hiç su ve gübre verilmeden bamya üretimi yapılabilmektedir. Ancak iyi ürün alabilmek İçin toprak analiz sonucuna göre gübre verilebilir.
Bamya Hastalıkları
Karşılaşılan en önemli hastalık küllenme, en büyük düşmanlarıysa yaprak bitleridir. Kök boğazı çürüklüğü gibi fungal kökenli hastalıklara ve beyaz sineklere karşı da uygun ilaçları kullanarak önlem allınmalıdır. Yabancı otlar genelde büyük sorun çıkarmazlar. Çapalamayla kontrol altına alınabilir. Üretim mevsimine göre yapılan 2-3 çapalama işlemi, yeterli olacaktır.
Bamyanın Yararları
Mide ve bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar. İdrar söktürücüdür. Kabızlığı giderir. Halsizliğe iyi gelir.
Kaynak: Bahçe.gen.tr
Bahçe