Tanımı ve Yaşayışı
• Bu hastalığa Patates yaprak kıvrılma virüsü (PLRV) yol açmaktadır.
• Etmen tohumluk yumrularla ya da hastalıklı bitkilerde beslenen yaprak bitleri tarafından sağlıklı bitkilere bulaştırılır.
• Hastalığın bulunması ve patates alanlarında salgın yapması yaprak bitlerinin populasyonuna bağlıdır.
• Bu virüs mekanik olarak taşınmaz. Hastalık Türkiye’de patates yetiştirilen her yerde görülmektedir.
Hastalığın Belirtileri
• İlk belirtiler bitkinin genç tepe yapraklarında görülür .Genç yapraklar sararır, yukarı doğru ve külah şeklinde içe kıvrılır.
• Alt yapraklar ise daha sonra kıvrılır, sararır ve pembeleşir. Böyle yapraklarda renk değişir.
• İleri dönemlerde alt yapraklar ölür, üst yapraklar ise kloroz (sararma) durumu devam eder.
• Hastalıklı bitkiler genellikle cüce kalır ve yukarıya doğru kalkarlar.
• Daha ileri enfeksiyonlarda ise, hastalıklı bitki sağlam bitkilerden daha küçüktür. Yaşlı yapraklar kıvrılır, alt yapraklar dik ve deri gibi kalınlaşmış ve sertleşmiştir,. Böyle yapraklar ele alındığında bir hışırtı ile kırılır. Bazı çeşitlerde yapraklarda nekrozlar görülebilir.
• Bazı çeşitlerin yumrularında ağ nekrozlarına ve yumrunun gövde ile birleştiği yerde kahverengileşmeye yol açar. Bu da kaliteyi ciddi olarak düşürür. Ağ nekrozu hasatta hafif olarak görülmekle birlikte, depolama süresince daha da belirginleşir.
• Hastalıklı yumrudan meydana gelen bitkiler çok az yumru bağlar. Özellikle ikinci enfeksiyonlarda yumru üretimi %90’a varan oranda azalır.
Konukçuları
Patates
Mücadele Yöntemleri
• Virüsten ari sertifikalı tohumluk materyal kullanılmalıdır.
• Hastalığa dayanıklı veya tolerant çeşitler tercih edilmelidir.
• Patates yumrularının kesilmeden dikilmesi gerekir. Eğer kesme mecburiyeti varsa yumruyu keserken her defasında bıçakların %3’lük sodyum hipoklorit trisodyum fosfat, klorin dioksit ve kalsiyum hidroksit gibi kimyasallar ile dezenfekte edilmelidir.
• Virüs konukçusu olan yabancı otlar üretim alanı ve çevresinden temizlenmelidir.
• Patates tarla kontrollerinde 4-5 yapraklı dönemden itibaren incelemeler yapılarak virüs hastalık belirtisi gösteren veya bulaşık olduğu tahmin edilen bitkiler sökülerek tarladan uzaklaştırılmalıdır.
• Özellikle tohumluk patates üretimi vektörlerin bulunmadığı bölgelerde yapılmalıdır.
Vektör mücadelesi, “Sebzelerde Yaprakbitleri Zirai Mücadele Teknik Talimatı”na uygun olarak yapılmalıdır